Dsm 5'te şizofreni alt tipleri var mıdır?

DSM-5 ile birlikte şizofreni tanısında paradigma değişimi yaşanmıştır. Klasik alt tiplerin yerini, semptomların şiddeti ve seyrine odaklanan daha dinamik bir değerlendirme sistemi almıştır. Bu değişim, tanı ve tedavide kişiye özgü yaklaşımların önemini vurgulamaktadır.

12 Aralık 2025

DSM-5'te Şizofreni Alt Tipleri


DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition), psikiyatrik bozuklukları sınıflandıran bir kılavuzdur ve şizofreni üzerinde çeşitli tanımlamalar içermektedir. DSM-5'te, önceki baskılarda olduğu gibi, şizofreni için belirli alt tipler tanımlanmamıştır. Ancak, bu bozukluk hakkında genel bir anlayış vermek için bazı önemli noktalar bulunmaktadır.

Şizofreni Nedir?

Şizofreni, kişinin düşünme, algı, duygu ve davranışlarını etkileyen ciddi bir psikiyatrik bozukluktur. Bu bozukluk, genellikle ergenlik döneminin sonlarına veya genç yetişkinlik döneminde ortaya çıkmaktadır. Şizofreninin belirtileri karmaşık ve çeşitli olabilir.

DSM-5'te Şizofreninin Belirtileri

DSM-5'te şizofreni tanısı koyabilmek için, bireyde şu belirtilerden en az birinin bulunması gerekmektedir:
  • Sanrılar (gerçek dışı inançlar)
  • Hallüsinasyonlar (gerçek dışı algılar)
  • Dağınık düşünce veya konuşma
  • Kurumsal işlevselliğin önemli ölçüde bozulması
Bu belirtiler, günlük yaşamda ciddi sorunlara yol açabilir ve tedavi edilmedikçe devam edebilir.

Önceki DSM Versiyonlarındaki Alt Tipler

2000 yılına kadar, DSM-IV'te şizofreni çeşitli alt tipler halinde sınıflandırılmıştı. Bu alt tipler şunlardı:
  • Paranoid Şizofreni
  • Hebephrenik (Dağınık) Şizofreni
  • Katatonik Şizofreni
  • Basit Şizofreni
  • İnaktive Şizofreni
Ancak DSM-5, şizofreniyi bu alt tipler ile sınıflandırmak yerine, bireylerdeki semptomların çeşitliliğine odaklanmayı tercih etmiştir. Bu değişimin arkasında, alt türlerin belirlenmesinin klinik pratiğe katkısının sınırlı olduğunun anlaşılması vardır.

Şizofreni ile İlişkili Diğer Bozukluklar

DSM-5'te şizofreni ile yakından ilişkili bazı diğer bozukluklar da bulunmaktadır:
  • Şizofreniform Bozukluk
  • Şizofrenik Bozukluk
  • Şizoafektif Bozukluk
Bu bozukluklar, şizofreniye benzer semptomlar gösterir, ancak belirtilerin süresi ve türleri açısından farklılık gösterir.

Sonuç

DSM-5, şizofreniyi alt tiplerle tanımlamak yerine daha geniş bir perspektifte değerlendirmektedir. Bu yaklaşım, her bireyin şizofreni deneyiminin benzersiz olduğunu kabul eder ve tedavi sürecinde daha kişiselleştirilmiş yöntemlerin benimsenmesini sağlar. Bu nedenle, şizofreni tanısı konulduğunda, her bireyin semptomları ve ihtiyaçları doğrultusunda özel bir yaklaşım gerekmektedir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;