F20.9 Şizofreni Tanımı
F20.9 kodu, Uluslararası Hastalık Sınıflandırması (ICD-10) kapsamında yer alan şizofreni tanısının genel bir tanımını ifade eder. Şizofreni, bireyin düşünce, algı, duygu ve davranışlarının bozulmasıyla karakterize edilen kronik bir ruhsal hastalıktır. Tanı, genellikle aşağıdaki unsurlara dayanarak konulur:
- Belirgin pozitif semptomlar: Sanrılar, halüsinasyonlar, düşünce bozuklukları gibi belirtiler ortaya çıkar.
- Negatif semptomlar: Duygusal ifade eksikliği, sosyal çekilme, anhedoni (keyif alamama) gibi durumlar gözlemlenir.
- Düşünce ve davranışlarda disfonksiyon: Bireyin düşünce süreçlerinde karmaşa ve uyumsuzluk görülebilir.
- Yetersiz işlevsellik: Günlük yaşam aktivitelerinde, iş ve sosyal ilişkilerde belirgin bir azalma söz konusudur.
Şizofreninin Belirtileri
Şizofreni, genellikle birkaç belirti grubu ile karakterize edilir:
- Sanrılar: Gerçek olmayan, ancak kişinin inandığı düşünceler. Örneğin, kovulma veya takip edilme hissi gibi.
- Halüsinasyonlar: Gerçek dışı algılar, en yaygın olarak işitsel halüsinasyonlar (sesler duyma) görülür.
- Düşünce bozuklukları: Düşünce akışının mantıksız hale gelmesi, bağlantısız konuşma veya anlam bozuklukları.
- Sosyal ve duygusal işlev bozukluğu: Duygusal tepkilerin azalması, sosyal etkileşimlerde sorunlar yaşanması.
Tanı Kriterleri
F20.9 tanısı konulabilmesi için bazı kriterlerin karşılanması gerekir:
- En az altı ay süren belirtiler, bu sürenin içinde en az bir ay boyunca aktif semptomların mevcut olması.
- Belirtilerin bir başka ruhsal bozukluk veya fiziksel hastalık ile açıklanamayacak olması.
- Bireyin sosyal ve profesyonel işlevselliğinde belirgin bir bozulma yaşanması.
Tanı Süreci
Şizofreni tanısı genellikle şu aşamalardan geçerek konur:
- Klinik değerlendirme: Psikiyatrist tarafından kapsamlı bir görüşme, ruhsal durum değerlendirmesi ile yapılır.
- Psikolojik testler: Gerektiğinde bilişsel işlevlerin, ruhsal durumun ve kişilik özelliklerinin anlaşılması için çeşitli testler uygulanabilir.
- Fiziksel muayene: Diğer sağlık sorunlarının ekarte edilmesi adına fiziksel incelemeler ve laboratuvar testleri gerekebilir.
F20.9 şizofreni, karmaşık bir durumdur ve bireylerin değerlendirilmesi, tedavi sürecinin planlanması için uzman bir psikiyatrist tarafından yakından izlenmelidir. |